Bu sorunun cevabını tek bir nedene bağlamak aslında doğru değildir.Sanıldığı gibi fazla gıda alımına bağlı kilo alımı bu nedenlerden bir tanesidir.Öncelikle doktor kontrolünde muayene olmalı ve gerekli tahliller yapılmalıdır.Nedenlere bakacak olursak:

✓ Hormonal düzensizlikler(insülin direnci, tiroid bezinin az çalışması,D vitamini eksikliği,anemi,polikistik over)

✓ Kullanılan ilaçlar(antidepresan kullanımı,şeker hastalığında kullanılan bazı ilaçlar,ödeme neden olan tansiyon ilaçları)

✓ Yanlış yemek yeme davranışları (hızlı yemek yeme,fazla porsiyon alma,kalorisi yüksek gıdaları tüketme,günde 1-2 öğün beslenme,tek tip gıdalara yönelik beslenme,yeme davranış bozukluğuna bağlı beslenme)

✓ Stres düzeyinde artan kortizol hormonuna bağlı kilo alımı.Fazla miktarda karbonhidrat tüketim isteği ve akabinde mutluluk hormonunun artması.Tam bir kısır döngü haline gelen yeme alışkanlığı

✓ Fiziksel aktivitenin az olması(uzun süre sabit ve masa başı çalışmak,işe araba ile gidip gelmek,spor hiç yapmamak)

 

Anlaşılacağı üzere kilo alımını sadece fazla yemek yemeğe bağlamak mümkün değil !

Yapılan kan tahlil sonuçlarına göre insülin direncimiz varsa ne yapacağız?

Kişi kilo almaya başladığında vücutta insülin hormonu da artmaya başlar.Bu da daha fazla karbonhidrat tüketmek istemenize neden olur.Yani unlu ve şekerli gıdalara istek artar.Bu gıdaları tükettikçe daha çabuk acıkır ve daha hızlı yersiniz.Sonuç olarak vücuttaki yağlanma da otomatik olarak artar.

Ailede şeker hastalığı öyküsü varsa,bel çevresinde yağlanma arttıysa,daha zor kilo veriyor ve şekerli gıdalara istek arttıysa sizde insülin direnci olabilir.

Yapılan çalışmalar düzenli egzersizin, insülin direncinde çok etkin bir tedavi yöntemi olduğunu ortaya koydu.Haftada 3-4 gün 45 dakikalık orta tempoda yapacağımız egzersiz(tempolu yürümek,yüzmek,jogging,bisiklete binmek)yeterli olacaktır.Ayrıca doktorunuz tarafından önerilen metformin ve akorboz grubu ilaçlar da iştahı baskılamakta ve kilo vermenize destek olacaktır.Gelelim tedavinin en etkili basamağı olan tıbbı beslenme tedavisine.En önemli kurallar şunlardır:

• Glisemik indeksi düşük gıdalar seçmek.Biraz açacak olursak gıdaların Kan şeker seviyesini yükselteme eğilimine denir.İnsan vücudu yakıt olarak kan glikozu yani şekeri kullanır.Şekerli gıdalar tükettiğimizde vücuttaki insülin salınımı artar ve şeker düşmeye başlar.Hemen sonra ani düşen şekere bağlı olarak tekrar şekerli gıdalar tüketme eğilimi olur.Ondan sonra da uyku hali,halsizlik gibi şikayetler ortaya çıkar.Bu kısır döngü kişinin kilo almasına neden olur.

 

Sofra şekeri,bal,pekmez,reçel,helva,çikolata,lokum,şekerli içecekler,ve şekerin girdiği her türlü tatlı.Ayrıca meyve suları,kavun,incir,karpuz,muz ve beyaz ekmek,beyaz undan yapılan hamur işleri,pirinç,havuç,bezelye gibi gıdalar da kan şekerini hızlı yükseltebilir

 

 

Glisemik indeksi düşük besinler ise;

Kuru baklagiller,elma,portakal,kivi,mandalina,greyfurt,ananas gibi meyveler ve tam tahıl ürünleri.(yulaf,bulgur,esmer pirinç,tam buğday unundan makarna)Glisemik indeksi düşük gıdalardan fazlaca tüketmek de kilo alımına neden olabilmekte ve glisemik yükün artmasına sebep olarak yine kan şekerinin yükselmesine neden olabilirler.Glisemik indeksi yüksek gıdaları  proteinden zengin gıdalarla birlikte almak hem tok kalmamıza hem de kan şekerinin geç yükselmesini sağlar.Kilo verme tedavisine de yardımcı olur.Özellikle yapılan çalışmalar öğüne proteinlerle başlayıp en son karbonhidratları tüketmenin kan şeker regülasyonunda etkili olduğunu ortaya koymaktadır.Hamur işlerini et,tavuk veya balık gibi bir proteinle birlikte ve özellikle de limonlu bol salata ile tüketmek kan şekerini daha yavaş yükseltmektedir.

NASIL BESLENMELİYİZ?

Mutlaka doktor ve diyetisyen eşliğinde size özel olarak hazırlanmış beslenme programını uygulayınız

3 ana öğün en az 2 ara öğün şeklinde beslenmelisiniz

3-4 saatten uzun süre aç kalmamalıyız

Kan şekerini hızlı yükselten basit şekerlerden(sofra şekeri,bal,pekmez,çikolata,şerbetli tatlılar,şekerli içecekler,meyve suları vb)uzak durunuz

Glisemik indeksi yüksek gıdaları süt ve süt ürünleri ile birlikte alınız

Ana öğünlerde mutlaka tam tahıl ürünleri kullanınız.(Tam buğday ekmeği,yulaf,bulgur gibi)

Haftada 3-4 kez 45 dakika-1 saat egzersiz yapılmalıdır.Asla aç egzersiz yapılmamalıdır.Ana öğünlerden 1 saat sonra,ara öğünden 30 dk sonra egzersiz yapılması en uygundur.